Expert's report

Date of the verdict: 16.06.2020 13:07

Nie można dziś powiedzieć, że szczepionka na Covid-19 – kiedy już powstanie – będzie miała czip RFID. Zgłoszony do weryfikacji artykuł ze strony internetowej gloria.tv przeinacza i manipuluje informacjami zawartymi w podawanym jako źródło materiale CBN News, by uprawdopodobnić jedną z popularnych teorii spiskowych na temat Covid-19. Na początku zgłoszonego do weryfikacji materiału podpisanego pseudonimem „Córka Maryi” czytamy: „Szczepionka na COVID-19 będzie miała chip RFID, to już pewne!” i dalej „Departament Obrony przyznał Apiject Systems America kontrakt o wartości 138 milionów dolarów na dostawę 100 milionów fabrycznie napełnionych strzykawek do szczepionki Covid 19 - do końca tego roku i dostawę ponad 500 milionów w przyszłym roku”. Zestawienie haseł „szczepionka na Covid-19” i „czipy RFID” nawiązuje do popularnej teorii spiskowej o rzekomym „tajnym planie czipowania ludzkości” w ramach szczepień przeciwko Covid-19, chociaż samo to sformułowanie w tekście nie pada. Po sensacyjnym początku następuje omówienie artykułu opublikowanego na stronie CBN News, którego treść nijak nie uzasadnia tezy stawianej w tekście gloria.tv. Po pierwsze informacja podana przez CBN News dotyczy wyłącznie USA. Po drugie w materiale CBN (oraz w źródłowym komunikacie Departamentu Obrony USA) wyraźnie zaznaczono, że możliwość umieszczenia czipów RFID jest jedynie dostępną opcją – nie można zatem powiedzieć, że cokolwiek w tej materii jest „już pewne”. Po trzecie wreszcie ewentualne umieszczenie czipów RFID na opakowaniach szczepionki miałoby służyć wyłącznie łatwiejszemu kontrolowaniu jej dystrybucji, śledzeniu dat ważności poszczególnych jej partii, zapobieganiu ewentualnym fałszerstwom etc. – tak jak to się dzieje w przypadku wielu produktów masowej konsumpcji. Wprawdzie w tekście na gloria.tv autor przytacza za CBN News informację, że „Na każdej ampułko-strzykawce jest miejsce na opcjonalny czip identyfikacyjny o częstotliwości radiowej zawierający unikalny numer seryjny dla każdej dawki. Nie zostanie wstrzyknięty ani nie dotknie pacjenta. Chip byłby skanowany przez pracowników służby zdrowia w celu lepszego śledzenia ogólnych informacji o szczepionkach. […] Jednak ten chip odnosi się tylko do dawki. Nie ma danych osobowych, żadnych informacji o pacjencie, to po prostu kod kreskowy, tylko wiemy od razu, gdzie i kiedy ta dawka została użyta. Pomaga to również urzędnikom zdrowia publicznego, kiedy są wybuchy epidemii”, jednak sformułowanie tytułu oraz leadu tekstu może wywołać u czytelnika wrażenie, że tekst zawiera dowody na poparcie popularnej teorii spiskowej, że mająca nastąpić po opracowaniu szczepionki na Covid-19 akcja profilaktyki zdrowotnej miałaby posłużyć do „czipowania ludzkości”. Z tego powodu należy uznać, że tytuł i początek tekstu wprowadzają odbiorców w błąd.

Sources

Dostęp 16 czerwca 2020 r. godz. 15.00 https://www1.cbn.com/cbnnews/health/2020/may/pre-filled-covid-19-vaccine-syringes-may-have-rfid-chip https://www.defense.gov/Newsroom/Releases/Release/Article/2184808/dod-awards-138-million-contract-enabling-prefilled-syringes-for-future-covid-19/ https://www.apiject.com/