Raport eksperta

Data werdyktu: 02.01.2023 10:13

Budowa pomnika Romana Szuchewycza nie będzie finansowana ze środków, które Elbląg przekazał na pomoc humanitarną. Władze tego miasta w 2022 r. podjęły decyzję o przeznaczeniu łącznie 300 tys. zł na wsparcie mieszkańców Tarnopola, ale pieniądze te zostały wydane w Polsce na zakup m.in. żywności i leków, które trafiły na Ukrainę. Na Twitterze opublikowano wpis, którego autor twierdzi, że „na budowę pomnika R. Szuchewycza - kata Polaków władze miasta Tarnopola przeznaczyły również 200 tys. zł, które zostały przekazane w ramach pomocy humanitarnej przez miasto Elbląg”. To nieprawda. Miasto Elbląg nie przekazało Tarnopolowi pomocy w formie finansowej. Z budżetu miasta na pomoc humanitarną dla mieszkańców Tarnopola przekazano łącznie 300 tys. zł. Dzień po wybuchu wojny podjęto decyzję o przekazaniu 200 tys. zł. Kolejną uchwałę o przekazaniu 100 tys. zł na wsparcie Tarnopola rada Elbląga podjęła we wrześniu 2022 r. Środki te zostały wydane na pomoc rzeczową. „Pomoc została udzielona w formie rzeczowej. Za te środki zakupiona została między innymi żywność, agregaty prądotwórcze, środki czystości, karimaty, śpiwory, latarki, łóżeczka dziecięce. Zakup tych rzeczy każdorazowo ustalany był z przedstawicielami Tarnopola – w zależności od najpilniejszych potrzeb” – poinformowała w odpowiedzi na pytania PAP, rzecznik prasowy urzędu miasta w Elblągu Joanna Urbaniak. Jak informowały „Gazeta wyborcza” oraz Radio Olsztyn od lutego 2022 r. Elbląg zorganizował cztery transporty do Tarnopola, w których przewieziono około 51 ton różnego rodzaju produktów, m.in. leków, środków medycznych i żywności. Po wybuchu wojny na Ukrainie pomoc rzeczową organizowali też mieszkańcy Elbląga, o czym informowało m.in. Radio Gdańsk. Według informacji podanej przez ukraińską agencję prasową Ukrinform Tarnopolska Rada Obwodowa z inicjatywy przewodniczącego Michaiła Gołowki podjęła decyzję o utworzeniu grupy roboczej, która w ciągu trzech miesięcy powinna opracować propozycje wyglądu i konkretnego miejsca instalacji pomnika Szuchewycza. Dopiero po zaakceptowaniu propozycji przez radę rozpoczną się prace związane z budową. Roman Szuchewycz od 1943 r. był dowódcą UPA i brał udział w podejmowaniu decyzji dotyczących masowych mordów polskiej ludności cywilnej w Kresach Wschodnich. „Nie wiemy jak Roman Szuchewycz odnosił się do tego, co się działo na Wołyniu na początku 1943 r. Wiemy natomiast z całą pewnością, że w sierpniu tego roku w trakcie III Zjazdu OUN-B zaakceptował antypolskie czystki. Zadecydował później, że należy prowadzić antypolską akcję wypędzania, pod groźbą śmierci, polskiej ludności w Galicji Wschodniej – bez wątpienia to on stał za wszystkimi rozkazami i akcjami tam prowadzonymi, one nie mogły odbywać się bez jego zgody” – powiedział, cytowany przez portal dzieje.pl, prof. Grzegorz Motyka, historyk z Instytutu Studiów Politycznych PAN, znawca problematyki zbrodni wołyńskiej. Szacuje się, że w latach 1943-1945 UPA zamordowało ok. 100 tys. Polaków, mieszkańców Wołynia i Galicji Wschodniej. Wcześniej Szuchewycz był członkiem antypolskiej Ukraińskiej Organizacji Wojskowej (UWO), a w 1929 r. związał się Organizacją Ukraińskich Nacjonalistów (OUN). Jak informuje portal dzieje.pl Szuchewycz w 1941 r. został jednym z zastępców dowódcy (por. Hansa-Albrechta Herznera) ukraińskiego oddziału w służbie niemieckiej – batalionu „Nachtigall”. Obok batalionu „Roland” wchodził on w skład tzw. Drużyn Ukraińskich Nacjonalistów (DUN).

Żródła

Odpowiedź e-mail z 2 stycznia z godz. 09.59 od rzecznika prasowego Urzędu Miasta w Elblągu Joanny Urbaniak https://elblag.wyborcza.pl/elblag/7,180071,28950417,wojna-w-ukrainie-elblag-wesprze-finansowo-partnerskie-miasto.html https://elblag.eu/index.php/urzad-miejski/17098-elblag-solidarny-z-ukraina https://radioolsztyn.pl/elblag-potepia-agresje-rosji-i-przekazuje-pieniadze-na-pomoc-dla-tarnopola/01622236 https://radiogdansk.pl/wiadomosci/region/elblag/2022/10/14/elblag-wciaz-wspiera-miasto-partnerskie-do-tarnopola-trafia-kolejne-dary-za-sto-tysiecy-zlotych/ https://www.ukrinform.ua/rubric-regions/3638380-u-ternopoli-vstanovlat-pamatnik-suhevicu.html https://dzieje.pl/postacie/roman-szuchewycz-1907-1950