Raport eksperta

Data werdyktu: 09.02.2022 13:31

Nie ma żadnych, poza źródłami rosyjskimi i powiązanymi z Rosją, informacji o jakichkolwiek eksperymentach biologicznych na żołnierzach ukraińskich i gruzińskich, wskutek których mieliby oni umrzeć. Niezależne od Rosji, ale także od Stanów Zjednoczonych, czynniki weryfikują te informacje negatywnie. Wszystkie informacje i rewelacje na temat eksperymentów i produkcji broni biologicznej we współpracujących z naukowcami amerykańskimi ośrodkach na terenie Gruzji i Ukrainy albo pochodzą bezpośrednio i oficjalnie z Rosji, albo od osób i podmiotów, których powiązania z Rosją można stosunkowo łatwo wykryć. W ostatnich latach na dawniej stosowaną przez Rosję strategię dezinformacji dotyczącej badań nad zagrożeniami biologicznymi prowadzonymi przez USA, nakłada się fala manipulacji i fake newsów związanych z pandemią i COVID-19, aż do sugestii, że laboratoria, które korzystają z amerykańskich środków i wiedzy, są odpowiedzialne za stworzenie koronawirusa jako „broni biologicznej”. Według publikacji naukowej pt. „Arthropod Borne and Zoonotic Infections Among Military Personnel in Georgia”, w ramach badań and zagrożeniem personelu wojskowego chorobami w Gruzji pobrano krew od tysiąca żołnierzy tamtejszej armii. To miałyby być najprawdopodobniej owe „eksperymenty biologiczne o potencjalnie śmiertelnym skutku”, w których mowa w zgłoszonym materiale, gdyż zgadzają się liczby i tytuł badań w publikacji naukowej. Podobnie krew w celu badań pod kątem obecności patogenów pobrano 4400 żołnierzom ukraińskim. Skany dokumentów, które mają potwierdzać rzekomy zbrodniczy projekt o kryptonimie GG-21 występują jedynie na kilku stronach stronach rosyjskojęzycznych lub bułgarskich. Skopiowały je też pojedyncze serwisy włoskie i chińskie. Nie ma w internecie żadnej publikacji, która wskazywałaby na istnienie projektu tak określanego, a nagłówek widoczny na skanach wskazuje na to, że pochodzą z publikacji na temat wyżej wspomnianych badań. Numeracja stron wskazuje na końcowe fragmenty z listą członków zespołu badawczego oraz rutynowymi klauzulami informacyjnymi na temat bezpieczeństwa i ryzyka, w tym informację na wypadek, gdyby wydarzył się zgon wśród biorących udział w badaniach. Zostało to wyeksponowane jako „dowód”, że eksperymenty mają „potencjalnie śmiertelny skutek”. Zgłoszony materiał zawiera odsyłacze do artykułu w serwisie bułgarskiej dziennikarki Diliany Gajtandziewej, która zasłynęła kilka lat temu materiałem śledczym o broni rzekomo transportowanej przez bułgarskie linie lotnicze do „terrorystów” w Syrii. Dowodów na niedozwolone praktyki nie przedstawiono. W jednym z wątków sprawy pojawia się informacja, że źródłem dokumentów świadczących o rzekomym łamaniu prawa przez Silk Way Airlines byli rosyjscy hakerzy. Gajtandziewa w swoim artykule na temat laboratoriów oskarża m. in. o to, że „Gruzja jest polem doświadczalnym” lub, że „kontrahenci Pentagonu produkują środki biologiczne pod dyplomatyczną przykrywką”, zamieszczając odsyłacze do dokumentów kontraktowych, w których tego rodzaju informacji nie ma. Są jedynie opisy typowych badań naukowych nad groźnymi patogenami. Badania nad różnymi aspektami działania broni biologicznej, takiej np. jak wąglik, nie są niczym zaskakującym, zwłaszcza w świetle wydarzeń ostatnich dekad. Dokumenty te jednak opisują programy badań naukowych patogenów a nie ich produkcji jako broni. Tezy o produkcji i o śmiertelnych eksperymentach na żołnierzach lub ludności są wyłącznie tezami Gajtandziewej, nie mają oparcia w treści cytowanych prze nią dokumentów. Na przykład przedstawiana przez Gajtandziewą w sensacyjnym kontekście prezentacja amerykańskiego National Biodefense Analysis and Countermeasures Center nie jest niczym innym jak przedstawieniem strategii obrony przed bronią biologiczną, w której pokazane są działania zarówno badawcze jak i organizacyjne amerykańskich władz i wojska na rzecz „biodefense”. Oskarżenia, o których mowa w zgłoszeniu są pokłosiem kampanii dezinformacyjnej Rosji, która zaczęła się przed wielu laty. Najczęściej w tym kontekście wymieniane i ostro atakowane jest Centrum Badawcze Lugar w Gruzji będące owocem serii umów o współpracy w zakresie obrony biologicznej, podpisanych przez rządy USA i Gruzji w latach 1997-2002. Zostało otwarte w 2011 roku (w pełni gotowe operacyjnie w 2013 roku), a po zainwestowaniu przez rządu USA 350 tys. dolarów, jego operacje, w 2018 roku, zostały w całości przekazane rządowi gruzińskiemu. Obecnie Centrum jest obsługiwane przez Narodowe Centrum Kontroli Chorób i Zdrowia Publicznego Gruzji i służy jako laboratorium referencyjne dla systemu zdrowia publicznego kraju. Niewielka część przestrzeni Centrum jest obecnie zajmowana przez US Army Medical Research Directorate-Georgia (USAMRD-G), podjednostkę Walter Reed Army Institute of Research. Przedstawiciele USAMRD-G twierdzą, że Centrum Lugara jest jedynym laboratorium badawczym na Południowym Kaukazie, które posiada certyfikat trzeciego poziomu bezpieczeństwa biologicznego, czyli jest zdolne do pracy badawczej z mikrobami, które mogą powodować potencjalnie śmiertelne choroby w następstwie inhalacji. W maju 2020 roku Ministerstwo Spraw Zagranicznych Gruzji wezwało rząd rosyjski do „powstrzymania się od prowokacyjnych oświadczeń” i „dezinformacji” na temat Centrum Badań Zdrowia Publicznego, znajdującego się w pobliżu Tbilisi i nazwanego imieniem zmarłego senatora Stanów Zjednoczonych Richarda Lugara. Gruzińska prezydent Salome Zurabiszwili w podobny sposób skrytykowała Rosję za „oszczercze wypowiedzi na temat Centrum Lugara" w oświadczeniu opublikowanym w serwisie Twitter. Wystąpienia gruzińskich władz były bezpośrednią reakcją w szczególności na wypowiedź rzeczniczki MSZ Rosji Marii Zacharowej z 17 kwietnia, która, nie przedstawiając żadnych dowodów, obwiniła „kontrolowane przez Pentagon” laboratoria amerykańskie w byłych republikach radzieckich o spowodowanie wybuchu epidemii koronawirusa COVID-19 w Rosji. Nawiązując do Gruzji, Zacharowa zarzuciła, że laboratoria te, znajdujące się w bezpośredniej bliskości rosyjskich granic, mogą pracować nad rozwojem niebezpiecznych czynników chorobotwórczych, w tym dla celów militarnych. Co istotne w geopolitycznym kontekście, w tym samym czasie, działalność Centrum Lugara na rzecz walki z pandemią jednogłośnie z przedstawicielami gruzińskiego rządu pochwalił ambasador Chin w Gruzji Li yan, dystansując się od niektórych doniesień chińskich mediów, powtarzających rosyjską narrację. Rosjanie i związane z nimi ośrodki formułują daleko idące oskarżenia wobec laboratoriów Lugara w Gruzji od wielu lat. W 2015 roku Global Research Center, stowarzyszenie założone przez Ioseba Arczawadze, Nanę Dewdarini i Maię Czubiniszwili, zorganizowało konferencję, której uczestnicy doszli do wniosku, że finansowane przez USA tego typu placówki biomedyczne na obszarze postsowieckim niosą ze sobą ryzyko wycieku niebezpiecznych wirusów i infekcji, zagrażających lokalnym populacjom. Uczestniczący w konferencji eksperci sugerowali nadanie Centrum Lugara statusu międzynarodowego, aby obok pracujących tam amerykańskich naukowców można było sprowadzić specjalistów z Europy, a przede wszystkim z Rosji. O tym, że gruziński ośrodek produkuje broń biologiczną mówił np. w 2018 roku rosyjski generał Igor Kiryłow. W tym samym roku inny generał, Igor Giorgadze, były gruziński minister bezpieczeństwa państwa, który rezyduje w Rosji, twierdził, że dokumenty, które otrzymał od „przyjaciół” z Gruzji, wskazują na śmierć około 191 osób w związku z eksperymentami z bronią biologiczną w Centrum Lugara w latach 2015-2016. Zarzuty generała zostały poparte przez rosyjskie ministerstwa obrony i spraw zagranicznych, które wydały oświadczenia, że Rosja nie pozwoli na produkcję broni biologicznej w pobliżu swoich granic. Późniejsze dochodzenie BBC News nie wykazało prawdziwości twierdzeń rosyjskich mediów i urzędników przeciwko Centrum Lugara. 22 ekspertów z 17 krajów, którzy odwiedzili gruzińskie laboratorium badawcze w ramach rutynowej inspekcji ONZ, również nie odkryło żadnych dowodów na produkcję broni biologicznej w tym obiekcie. Rząd gruziński wielokrotnie zapraszał rosyjskich specjalistów do inspekcji Centrum Lugara. W 2018 roku Gruzja pozwoliła kilku przedstawicielom rosyjskich mediów filmować prace wykonywane w Centrum Lugar i przeprowadzać wywiady z personelem. Jednak prośba rządu rosyjskiego o nieograniczony dostęp do wszystkich jednostek laboratorium, jaki zapewniły sobie w podobnym, założonym przez USA, ośrodku w Armenii, jest odrzucana przez władze gruzińskie. Na Ukrainie w kwietniu 2020 politycy prorosyjskiego ugrupowania Опозиційна платформа — За життя zażądali zbadania działalności znajdujących się na terenie Ukrainy piętnastu laboratoriów mikrobiologicznych tworzonych we współpracy z USA w kontekście zaczynającej się właśnie pandemii koronawirusa. Nie brakowało w ich kampanii politycznej sugestii, że COVID-19 jest dziełem tych właśnie laboratoriów. Laboratoria mikrobiologiczne takie jak Lugar pozostają pod nie słabnącym ostrzałem przedstawicieli Rosji i związanych z nią podmiotów. Na początku lutego 2022 r. oskarżenia o to, że Centrum Lugara może służyć do szerzenia bioterroryzmu w regionie opublikowało KGB Południowej Osetii.

Żródła

https://jamestown.org/program/russia-dusts-off-conspiracy-theories-about-georgias-lugar-center-laboratory-in-midst-of-covid-19-crisis/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29889971/ https://wikispooks.com/wiki/Dilyana_Gaytandzhieva https://sgp.fas.org/crs/nuke/R43143.pdf https://govtribe.com/opportunity/federal-contract-opportunity/bioresearch-scientific-support-in-tbilisi-republic-of-georgia-w81xwh14x9999 https://biosecurity.fas.org/resource/documents/nbacc%20ppt.pdf https://govtribe.com/award/federal-contract-award/delivery-order-hshqdc15c00064-hshqdc16j00161 https://govtribe.com/award/federal-contract-award/delivery-order-hshqdc15c00064-hshqdc17j00483 https://govtribe.com/award/federal-contract-award/delivery-order-hshqdc15c00064-hshqdc16j00164 https://ua.usembassy.gov/embassy/kyiv/sections-offices/defense-threat-reduction-office/biological-threat-reduction-program/ https://twitter.com/Zourabichvili_S/status/1256263766112641026 https://thebulletin.org/2022/02/russian-media-spreading-disinformation-about-us-bioweapons-as-troops-mass-near-ukraine/ https://apnews.com/article/public-health-north-america-health-ap-top-news-in-state-wire-0cf158200e674f41bd3026133e5e043d https://uacrisis.org/en/changing-face-pro-russian-forces https://tass.com/world/1145423 https://agenda.ge/en/news/2020/1378 BBC News, 12 listopada 2018 roku - https://www.bbc.com/news/av/world-46157507 https://civil.ge/archives/471025