Raport eksperta

Data werdyktu: 08.06.2022 09:52

Dezinformacją i manipulacją jest twierdzenie, że modelowa marża rafineryjna jest równoznaczna z zyskiem. Tezę jakoby modelowa marża rafineryjna oznaczała zysk Orlenu zawiera infografika o nieujawnionym pochodzeniu dołączona do wpisu na Twitterze. Z komentarza, którym została opatrzona wynika sugestia, że jej wzrost nie ma związku z wojną na Ukrainie, co też w świetle znanych danych jest twierdzeniem nieprawdziwym. Jak wyjaśniał w opublikowanej 6 maja 2022 r. rozmowie z portalem Energetyka24.pl Adam Czyżewski, główny ekonomista PKN Orlen, modelowa marża rafineryjna nie jest wskaźnikiem zarobku koncernu. Ekspert opisuje ją jako „różnicę między rynkową ceną towarów globalnych, jakimi są paliwa i rynkową ceną globalnego towaru, jakim jest ropa”. Dalej dr Czyżewski rozwija opis modelowej marży rafineryjnej: „…hipotetyczna wielkość pokazująca wycenę wartości przerobu ropy naftowej na paliwa w cenach notowanych na rynkach międzynarodowych. Informuje ona o rynkowych warunkach, w których działała rafineria. To rodzaj wskaźnika dla inwestorów i analityków, a nie informacja, która ma wpływ na ceny na stacjach”. Zgodnie z tym, co mówi specjalista, model ten w przypadku Orlenu zakłada, że przerabiana jest wyłącznie rosyjska ropa REBCO. To od dawna nie ma wiele wspólnego z rzeczywistością. Realny zarobek koncernu zależy od licznych czynników kształtowanych przez bieżące otoczenie rynkowe, koszty przerobu ropy na produkty naftowe, opłaty za emisje dwutlenku węgla, koszty transportu surowca i wiele innych czynników. Modelowa marża rafineryjna jest ostatecznie jedynie metodą obliczania rentowności. Jak wskazuje dr Czyżewski, sam termin „marża” jest w tym przypadku niefortunny, „…ponieważ kojarzy się z nadwyżką nakładaną przez producenta lub sprzedawcę dla zysku”. I dodaje: „A to błędna interpretacja. Tak samo jak błędem jest wiązanie tej marży z poziomem cen na stacjach paliw. Należy pamiętać, że marży rafineryjnej nie nakładają koncerny. Kształtują ją globalne rynki ropy naftowej i paliw”. Kwestia szybkiego wzrostu tej marży w związku z sytuacją międzynarodową była sygnalizowana w mediach od miesięcy. Serwis „Business Insider”, pisząc 10 marca 2022 o gwałtownym wzroście modelowej marży rafineryjnej Lotosu i powołując się na opinie analityków, w sposób jednoznaczny wiąże wzrost marż z inwazją Rosji na Ukrainę. Serwis zwraca uwagę na silny wzrost marż szczególnie jeśli chodzi o olej napędowy z Rosji, które dostawy zaczęły być ograniczane, a który stanowił w Europie 50-60 proc. importu tego rodzaju paliwa. Podobne wyjaśnienia dotyczące definicji modelowej marży rafineryjnej znajdujemy w historycznych publikacjach na ten temat, np. w artykule w Parkiecie z marca 2011 roku, gdzie podkreśla się, że „marża modelowa i faktyczna nie różnią się tylko, gdy sytuacja na rynku i w spółce jest stabilna”. Dalej czytamy: „Jeśli natomiast dochodzi do istotnych wahań cen surowca i/lub poszczególnych produktów albo dłuższych przestojów części instalacji (i zachodzi konieczność wcześniejszego wyprodukowania część asortymentu na zapas), marża modelowa może się różnić od faktycznej”. Na stronie „Zintegrowany Raport Roczny Grupy Kapitałowej LOTOS” znajdujemy wyjaśnienie o następującym brzmieniu: „Model marży służy przedstawieniu jedynie hipotetycznej zyskowności rafinerii, działającej w ramach określonej konfiguracji technologicznej, opartej na notowaniach rynku Europy Północno-Zachodniej publikowanych przez Refinitiv. W konsekwencji wartości prezentowanej marży modelowej nie są tożsame z rzeczywistymi wartościami marży rafineryjnej uzyskiwanymi w podlegającej sezonowości i optymalizacji pracy rafinerii Grupy LOTOS S.A.”.

Żródła

https://energetyka24.com/ropa/wywiady/co-to-jest-modelowa-marza-rafineryjna-ekspert-wyjasnia-w-prostych-slowach-wywiad https://www.orlen.pl/pl/relacje-inwestorskie/informacje-finansowe/dane-makro/2022 https://www.parkiet.com/analizy-rynkowe/art22234591-co-to-jest-dyferencjal-i-modelowa-marza https://raportroczny.lotos.pl/dzialalnosc-grupy-lotos-w-2020-roku/segment-produkcja-i-handel/modelowa-marza-rafineryjna/ https://biznes.trojmiasto.pl/Lotos-Nie-wyjkorzystujemy-sytuacji-do-osiagniecia-dodatkowych-zyskow-n165038.html https://businessinsider.com.pl/biznes/rekordowe-marze-polskich-rafinerii-orlenu-i-lotosu-modelowa-marza-ma-sie-nijak-do-cen/t97vhr3 https://www.cire.pl/artykuly/serwis-informacyjny-cire-24/modelowa-marza-rafineryjna-pkn-orlen-wzrosla-w-kwietniu-do-20-5-usd-z-10-8-usd-w-marcu