Raport eksperta

Data werdyktu: 25.08.2021 16:40

Zgłoszony do weryfikacji tekst jest oparty na manipulacji. Ani Rada Europy (Council of Europe), ani Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy (Parliamentary Assembly of the Council of Europe – PACE) nie mają kompetencji do wydawania jakichkolwiek prawnie wiążących państwa członkowskie decyzji, zresztą z definicji wszelkie rezolucje są wyłącznie deklaracjami i wezwaniami, a nie aktami normatywnymi. Na dodatek tekst sugeruje, jakoby Rada Europy była organem Unii Europejskiej, co nie jest prawdą. Zgłoszony do weryfikacji tekst pod tytułem „Rezolucja Rady Europy: szczepienie COVID-19 nie może być obowiązkowe” został opublikowany na stronie Odkrywamy Zakryte (odkrywamyzakryte.com). Artykuł podaje informację o przyjętej w styczniu 2021 roku rezolucji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w sprawie szczepionek przeciw COVID-19. Czytamy w nim m.in.: „Podsumowując decyzje Rady Europy: szczepienie COVID-19 nie może być obowiązkowe! Nie można nikogo przymuszać do szczepień! Nie można nikogo dyskryminować, że nie zaszczepił się na COVID-19!”. Osoba zgłaszająca tekst do weryfikacji pyta: Czy z przyjętej przez Radę Europy rezolucji wynika, że szczepienie przeciwko COVID-19 nie może być obowiązkowe? Ta informacja jest fake newsem, a zgłoszony tekst jest oparty na manipulacji prawdziwą informacją źródłową. Rzeczywiście Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy (a nie Rada Europy jak w zgłoszonym tekście) przyjęło 27 stycznia br. rezolucję zatytułowaną „Szczepionki COVID-19: względy etyczne, prawne i praktyczne”, w której znalazły się takie sformułowania jak to, że należy „dopilnować, aby obywatele byli informowani, że szczepienie nie jest obowiązkowe i że nikt nie jest pod presją polityczną, społeczną lub inną, aby się szczepić, jeśli tego nie chce; dopilnować, aby nikt nie był dyskryminowany z powodu braku szczepienia, ze względu na potencjalne zagrożenie dla zdrowia lub niechęć do szczepienia”. Jednak sposób, w jaki rezolucja ta została przedstawiona w materiale na stronie Odkrywamy Zakryte, budzi poważne zastrzeżenia co do rzetelności autora. Po pierwsze nie można powiedzieć, by Rada Europy lub jej Zgromadzenie Parlamentarne podjęły jakąkolwiek „decyzję” dotyczącą szczepionek. Instytucje te nie mają takich kompetencji. Jak zapisano w Statucie Rady Europy, celem istnienia tej organizacji jest „osiągnięcie większej jedności między jej członkami, aby chronić i wcielać w życie ideały i zasady stanowiące ich wspólne dziedzictwo oraz aby ułatwić ich postęp ekonomiczny i społeczny”. Tak ogólne sformułowanie wynika z faktu, że Rada Europy jest przede wszystkim forum dialogu międzynarodowego dla wszystkich państw europejskich (a nie tylko tych, które należą do UE). Zrzesza ona 47 państw członkowskich i zajmuje się przede wszystkim kwestiami ochrony praw człowieka, chociaż prowadzi również działania dotyczące spraw społecznych i gospodarczych, ochrony zdrowia, edukacji czy kultury. Należy jednak pamiętać, że do jej kompetencji nie należy ustanawianie jakichkolwiek obowiązujących członków norm prawnych. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy przyjęło rezolucję dotyczącą szczepień, a więc ogólną deklarację bez żadnej mocy wiążącej, która obligowałaby państwa członkowskie do jakichkolwiek konkretnych działań. Warto przy tym zauważyć, że poza sformułowaniami wyłuskanymi z tekstu rezolucji przez autora zgłoszonego materiału znalazły się w niej również inne, w tym wiele takich, które nie pozostawiają cienia wątpliwości co do celowości i skuteczności szczepień. Możemy tam przeczytać, że „szybkie wdrożenie na całym świecie bezpiecznych i skutecznych szczepionek przeciwko COVID-19 będzie kluczowe dla powstrzymania pandemii, ochrony systemów opieki zdrowotnej, ratowania życia i pomocy w odbudowie globalnej gospodarki”. Nieco dalej znajdziemy sformułowanie „Aby szczepionki były skuteczne, kluczowe będzie ich skuteczne wdrożenie i odpowiednia absorpcja” oraz mocną i absolutnie jednoznaczną deklarację, że „Zgromadzenie popiera wizję Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, że szczepionka przeciw COVID-19 musi być globalnym dobrem publicznym. Szczepienia muszą być dostępne dla wszystkich i wszędzie”. Nieprzytoczenie tych fragmentów przez autora zgłoszonego tekstu jest brakiem elementarnej rzetelności dziennikarskiej, ponieważ stanowią one absolutnie kluczowy kontekst dla fragmentów, które zacytował. Dodatkowo autor wprowadza czytelników w błąd, sugerując, jakoby Rada Europy lub jej Zgromadzenie Parlamentarne były instytucjami Unii Europejskiej (są nimi za to często mylone z Radą Europy – Rada Europejska oraz Rada Unii Europejskiej). Sugestię taką zawiera następujący fragment tekstu: „Zobaczmy, co na ten temat napisano w europejskim dokumencie (wybrano najważniejsze fragmenty)”. Przymiotnik „europejski” w kontekście różnego rodzaju rezolucji, uchwał, rozporządzeń i innych dokumentów jest powszechnie używany jako określenie odnoszące się do Unii Europejskiej, nie zaś do Rady Europy. Nie da się również obronić tezy, że zacytowane przez autora fragmenty rezolucji są „najważniejszymi”. Umieszczenie ich pod koniec dokumentu świadczy o czymś zgoła przeciwnym.

Żródła

Dostęp 25.08.2021 r. godz. 18.30 https://pace.coe.int/en/files/29004/html http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19941180565/O/D19940565.pdf https://www.coe.int/en/web/about-us/who-we-are https://pace.coe.int/en/pages/powers