Raport eksperta

Data werdyktu: 21.09.2021 13:19

Zgłoszony do weryfikacji materiał sugeruje, że to nie koronawirus SARS-CoV-2 powoduje objawy chorobowe COVID-19, lecz tlenek grafenu, który jest rzekomo obecny w wielu powszechnie stosowanych wyrobach higienicznych i medycznych, a być może nawet i w powietrzu, gdzie miałby trafiać za sprawą specjalnych oprysków… Jest to kolejny przykład fake newsa wpisującego się w nurt teorii spiskowych, które głoszą, że pandemia została sztucznie wykreowana w ramach specjalnej „akcji covidowej”. Powyższej tezy - o kluczowej i sprawczej roli toksycznego tlenku grafenu w rozwoju pandemii - nie da się bowiem obronić w świetle aktualnej wiedzy medycznej i zgodnej opinii uznanych instytucji zajmujących się medycyną i zdrowiem publicznym. „COVID-19 jest chorobą zakaźną powodowaną przez wirusa SARS-CoV-2” – informuje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). Co do tego faktu w świecie nauki nie ma żadnych wątpliwości! - COVID-19 bez wątpienia wywoływany jest przez koronawirusy, a nie tlenek grafenu czy jakieś inne substancje. To po prostu bzdura, zresztą jedna z wielu, jakie ludzie wymyślają na temat tej choroby – komentuje dla portalu Fake Hunter prof. n. farm. Iwona Wawer, specjalistka chemii fizycznej, wieloletni pracownik Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, a obecnie kierownik Zakładu Zielarstwa w Karpackiej Państwowej Uczelni w Krośnie. Dlaczego więc pojawiają się teorie i doniesienia, które sugerują wprost, że „to tlenek grafenu jest koronawirusem”? Choć odpowiedź na to pytanie nie jest prosta, to jednak, w świetle aktualnej wiedzy naukowej, związek ten z pewnością nie zasługuje na tego rodzaju „demonizowanie”. „Grafen i jego utleniona forma, czyli tlenek grafenu, są stosunkowo nowymi dla człowieka materiałami węglowymi. Jest jednak sporo prac badawczych dotyczących tych materiałów. Żadna z nich nie wykazała opisanych efektów zdrowotnych (takich jak w zgłoszonym do weryfikacji materiale – przyp. red.)” – czytamy w komentarzu dla portalu Fake Hunter, który napisał dr Przemysław Oberbek, ekspert ds. chemii, inżynierii materiałowej i nanotechnologii, reprezentujący m.in. Fundację Wspierania Nanonauk i Nanotechnologii NANONET, a także Polski Komitet Normalizacyjny (PKN). Ekspert, który pracował m.in. w Zakładzie Zagrożeń Chemicznych, Pyłowych i Biologicznych w Centralnym Instytucie Ochrony Pracy – Państwowym Instytucie Badawczym, ponadto informuje - na podstawie jednej z opublikowanych niedawno dużych prac naukowych dotyczących bezpieczeństwa materiałów bazujących na grafenie - że np. tlenek grafenu może być „trawiony” przez komórki układu odpornościowego, co oznacza, że „niekoniecznie jest on biotrwały", a to w praktyce zmniejsza prawdopodobieństwo jego toksyczności. Dr Przemysław Oberbek poleca osobom zainteresowanym wpływem grafenu i tlenku grafenu na zdrowie kilka rzetelnych źródeł informacji na ten temat, w tym m.in.: - informacje ze strony unijnego projektu "Graphene Flagship" https://graphene-flagship.eu/research/health-and-safety/, a także publikację naukową, która powstała w ramach tego projektu, pt. "Safety Assessment of Graphene-Based Materials: Focus on Human Health and the Environment". https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acsnano.8b04758 - opracowanie naukowe analizujące grafen i jego pochodne od strony toksykologicznej, które nosi tytuł: "Toxicology of chemically modified graphene-based materials for medical application", opublikowane w fachowym czasopiśmie Archives of Toxicology. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4201927/ Ekspert podkreśla, że grafen i jego pochodne mają już lub będą mieć w przyszłości szereg zastosowań biomedycznych (np. w medycynie regeneracyjnej). Informacje na ten temat można znaleźć m.in. w publikacji naukowej pt. „The application of graphene-based biomaterials in biomedicine”, opublikowanej w fachowym czasopiśmie American Journal of Translational Research. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6614642/ „Oczywiście każdy materiał, niezależnie czy występuje w formie nano, mikro czy makro, czy jest utleniony czy nie, będzie wykazywał jakąś toksyczność, jeśli będzie go za dużo. To samo dotyczy alkoholu, tłuszczów, cukrów, a nawet wody (której śmiertelne przedawkowania zdarzały się np. maratończykom). Jednak materiały grafenowe nie wykazują negatywnego wpływu na zdrowie przy relatywnie niskich stężeniach, a na pewno nie są to efekty opisane w omawianych, sensacyjnych doniesieniach" – podsumowuje dr Przemysław Oberbek. Niemniej jednak, autorzy wielu prac naukowych dotyczących potencjalnej toksyczności tlenku grafenu dość zgodnie oceniają, że potrzebne są dalsze, pogłębione badania w tej sprawie, gdyż to, co dziś wiemy wciąż jeszcze jest niewystarczające.

Żródła

Strona internetowa Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). https://www.who.int/health-topics/coronavirus#tab=tab_1 Komentarz prof. Iwony Wawer przesłany do redakcji Fake Hunter pocztą elektroniczną. Komentarz dr. Przemysława Oberbka, przesłany do redakcji Fake Hunter pocztą elektroniczną. „Toxicological Evaluation of Graphene-Family Nanomaterials”. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31492205/