Raport eksperta

Data werdyktu: 05.10.2020 12:44

Grupa naukowców z Harvard University prowadzi badania w ramach programu ScoPEx (Stratospheric Controlled Perturbation Experiment). SCoPEx jest eksperymentem naukowym mającym na celu pogłębienie wiedzy na temat aerozoli stratosferycznych, które mogą być istotne dla geoinżynierii słonecznej. Ma on na celu poprawę wierności symulacji (modeli komputerowych) geoinżynierii słonecznej poprzez dostarczenie naukowcom wyników eksperymentalnych niezbędnych do rozwiązania konkretnych problemów naukowych. Symulacje takie są podstawowym narzędziem do szacowania ryzyka i korzyści związanych z geoinżynierią słoneczną. Nie jest to test geoinżynierii słonecznej jako takiej. Zamiast tego, naukowcy chcą obserwować, jak cząsteczki oddziałują na siebie nawzajem, z powietrzem w stratosferze tła oraz z promieniowaniem słonecznym i podczerwonym. Lepsze zrozumienie tych procesów pomoże odpowiedzieć na pytania, takie jak to, czy możliwe jest znalezienie aerozoli, które mogą zmniejszyć lub wyeliminować utratę ozonu, bez zwiększania innych zagrożeń fizycznych. Sercem SCoPEx jest balon, wyposażony w śmigła. Jego zaletą jest to, że pozwala on na tworzenie niewielkiej kontrolowanej objętości powietrza stratosferycznego i obserwowanie jego ewolucji przez (jak oczekuja naukowcy) ponad 24 godziny. Stąd ten akronim, Stratospheric Controlled Perturbation Experiment. Używając samolotu zamiast balonu, naukowcy nie byliby w stanie uzyskać tak małej, zaburzonej objętości powietrza i nie byliby w stanie obserwować jej przez tak długi czas. SCoPEx opiera się na czterech dekadach badań nad chemią warstwy ozonowej w środowisku naturalnym w grupach Anderson/Keith/Keutsch. SCoPEx wykorzysta lub dostosuje wiele z wysokowydajnych czujników i doświadczeń inżynieryjnych w zakresie systemu lotu opracowanych na potrzeby tych badań nad ozonem. Analiza tych eksperymentów poszerzy wiedzę poza to, co jest obecnie dostępne w modelach komputerowych lub jest pewnie mierzalne w warunkach laboratoryjnych. Eksperyment nie będzie stanowił istotnego zagrożenia dla ludzi ani dla środowiska. Użyty węglan wapnia jest nietoksyczną substancją chemiczną powszechnie występującą w przyrodzie, na przykład jako wapień, a wytrącone cząstki węglanu wapnia o rozmiarze poniżej mikrona, takie jak te, których będziemy używać, są powszechnym dodatkiem do produktów konsumenckich, takich jak papier i pasta do zębów. Lokalizacja i terminy lotów nie zostały jeszcze ustalone. Eksperymentalny sprzęt i działalność operacyjna są finansowane z wewnętrznych funduszy badawczych Harvardu przekazanych profesorom Davidowi Keithowi i Frankowi Keutschowi. Dodatkowe fundusze na badania pochodzą z programu badań nad geoinżynierią słoneczną (Solar Geoengineering Research Program - SGRP) Harvardu. Wszystkie datki na rzecz SGRP mają charakter filantropijny. Listę darczyńców można znaleźć tutaj – https://geoengineering.environment.harvard.edu/funding. Jest wśród nich Bill Gates. SCoPEx nie narusza Konwencji o różnorodności biologicznej (CBD). Konferencja Stron Konwencji o różnorodności biologicznej przyjęła decyzję, która zawiera część dotyczącą geoinżynierii związanej z klimatem. Stwierdza się w niej, że „nie prowadzi się żadnych działań geoinżynieryjnych związanych z klimatem, które mogą mieć wpływ na różnorodność biologiczną, dopóki nie istnieją odpowiednie podstawy naukowe uzasadniające takie działania i odpowiednie uwzględnienie związanych z nimi zagrożeń dla środowiska i różnorodności biologicznej oraz związanych z nimi skutków społecznych, gospodarczych i kulturowych, z wyjątkiem badań naukowych na małą skalę, które byłyby prowadzone w warunkach kontrolowanych zgodnie z art. 3 Konwencji, i tylko wtedy, gdy są one uzasadnione potrzebą zebrania określonych danych naukowych i podlegają dokładnej uprzedniej ocenie potencjalnego wpływu na środowisko". Jak wspomniano powyżej, SCoPEx nie miałby wpływu na różnorodność biologiczną, ponieważ nie stanowiłby znaczącego zagrożenia dla ludzi ani dla środowiska. W związku z kontrowersjami wokół eksperymentu, by zapewnić jego przejrzystość, powołany został Komitet Doradczy pod auspicjami dziekana Szkoły Inżynierii i Nauk Stosowanych na Harvardzie, Franka Doyle'a, oraz wiceprzewodniczącego ds. badań naukowych na Harvardzie, Richarda McCullough'a, który będzie pełnił funkcję łącznika między Komitetem Doradczym a zespołem badawczym SCoPEx. Komitet Doradczy doradza dziekanowi Szkoły Inżynierii i Nauk Stosowanych w Harvardzie, wiceprezesowi ds. badań naukowych w Harvardzie oraz głównemu badaczowi SCoPEx, Frankowi Keutschowi.

Żródła

https://projects.iq.harvard.edu/keutschgroup/scopex https://scopexac.com/ https://www.forbes.com/sites/trevornace/2018/12/05/harvard-scientists-begin-experiment-to-block-out-the-sun/ https://www.bbc.com/future/article/20190220-how-artificially-brightened-clouds-could-stop-climate-change https://geoengineering.environment.harvard.edu/funding