Raport eksperta

Data werdyktu: 08.12.2020 13:42

Wbrew temu, co twierdzi autor artykułu „Udar mózgu – zwykła metoda, która może ocalić życie tuż po udarze”, nakłuwanie palców igłą osoby, która właśnie doznała udaru, nie ocali jej życia. Autor jednocześnie słusznie wskazuje, że w razie podejrzenia udaru, należy bezzwłocznie wezwać pogotowie. Artykuł powołuje się na anonimowego „profesora chińskiej medycyny” jako twórcy „metody” postępowania w razie udaru, polegającej na nakłuciu do krwi wszystkich 10 palców u rąk pacjenta, który doznał tego incydentu naczyniowego. Jednocześnie, jego zdaniem, metoda ta powinna mieć zastosowanie w razie udaru krwotocznego (popularnie nazywanego wylewem krwi do mózgu). Trzeba jednak pamiętać, że objawy wylewu, w trakcie którego dochodzi do pęknięcia naczyń w mózgu i rozlania się w nim krwi, oraz objawy udaru niedokrwiennego, kiedy wskutek zablokowania naczynia krwionośnego do części mózgu nie dopływa krew, są często takie same i laik nie jest w stanie odróżnić przyczyny stanu chorego. Rozróżnienie rodzaju udaru jest istotne, ponieważ różne mogą być w szpitalu metody leczenia. Objawy udaru: • Twarz: zmiany po jednej stronie twarzy, np. opuszczenie kącika ust, oka, niemożność uśmiechnięcia się, zastygnięcie jednej połowy twarzy, skrzywienie po jednej strony twarzy; • Kończyny: osoba dotknięta udarem nie będzie w stanie podnieść obu ramion jednocześnie, brak czucia w kończynach po jednej stronie ciała, osłabienie kończyn po jednej stronie ciała; • Ciało: drętwienie jednej połowy ciała; zaburzenia czucia po jednej stronie ciała; • Mowa: bełkotanie, niemożność dokończenia zdania, mowa niewyraźna; można poprosić o powtórzenie krótkiego zdania, np. „Wszystko będzie dobrze” – osoba, która ma zaburzenia mowy w wyniku udaru, nie będzie w stanie płynnie go powtórzyć. • Chód i postawa: chwiejny chód - nawet jak u pijanego człowieka, zaburzenia równowagi; • Widzenie: zaburzenia widzenia, zwłaszcza ze strony jednego oka, podwójne widzenie; • Głowa: nagłe zawroty głowy z zaburzeniami utrzymania równowagi, podwójnym widzeniem, nudności. Prawidłowe postępowanie w razie zauważenia u siebie lub u kogoś innego choćby jednego z tych objawów, polega na natychmiastowym wezwaniu pogotowia ratunkowego. Ważne jest, aby dzwoniąc na numery alarmowe 999 czy 112 podawać informacje, mówiąc w kolejności: • Gdzie? (doszło do zdarzenia, dokładny adres, punkt orientacyjny) • Co? (co się stało, ile osób poszkodowanych, czy mają oznaki życia, czy jest z nimi kontakt, objawy) • Kto? (kto wzywa, podając numer telefonu, z którego dzwonimy) To znacznie ułatwi wysłanie odpowiedniej karetki na miejsce zdarzenia i skróci czas dojazdu. Czas udzielenia pomocy, w razie udaru, ma kluczowe znaczenie. Zwykło się mówić o tzw. „złotej godzinie”, w trakcie której pacjent z udarem powinien trafić na specjalistyczny oddział udarowy, ale w piśmiennictwie przyjmuje się, że od wystąpienia objawów do momentu leczenia na oddziale udarowym nie powinno minąć więcej niż trzy godzinny, choć może być ten czas wydłużony do sześciu. Jednocześnie, im szybszy czas dotarcia na leczenie, tym lepsze rokowanie pacjenta i mniejsze ryzyko zgonu czy niepełnosprawności. Dlatego, w razie zaobserwowania objawów udaru, nie należy czekać, że miną lub konsultować się z lekarzem rodzinnym, nie należy też wieźć chorego swoim samochodem do szpitala ani – tym bardziej, osoba z niewielkimi nawet objawami wskazującymi na udar nie powinna wsiadać za kierownicę. Prawidłowe postępowanie polega na natychmiastowym wezwaniu karetki. Może się zdarzyć, że w trakcie udaru dojdzie do zatrzymania krążenia. Wówczas, w oczekiwaniu na pogotowie ratunkowe, należy wykonywać resuscytację, by przywrócić akcję serca oraz oddech. W czasie oczekiwania na przyjazd pogotowia konieczne jest przede wszystkim zabezpieczenie drożności dróg oddechowych (ułożenie bezpieczne – w tzw. pozycji bocznej bezpiecznej). Zaburzenia połykania, pojawiające się w przebiegu udaru, często bowiem są powodem zachłyśnięcia i aspiracji treści pokarmowej do dróg oddechowych, co naraża pacjenta na dodatkowe powikłania. W razie potrzeby, niezbędnych instrukcji udzieli dyspozytor pogotowia.Tym samym nieprawdziwe jest podawane w artykule twierdzenie, że nie należy osoby z udarem ruszać. W trakcie oczekiwania na karetkę, nie należy podawać pacjentowi żadnych leków, także aspiryny czy leków na nadciśnienie, ani płynów, zwłaszcza hipotonicznych (mogą nasilać obrzęk mózgu) czy z glukozą. W sytuacji, gdy pacjent bardzo skarży się na ból głowy, ma nudności, zaburzenia świadomości czy wymioty można rozważyć uniesienie głowy pod kątem 30 stopni, ale lepiej spytać o to dyspozytora medycznego. Przed przyjazdem karetki należy natomiast, w miarę możliwości, przygotować istotne informacje dla zespołu ratunkowego: • W jakich okolicznościach doszło do udaru; • Jaka była sekwencja objawów; • Jeśli znamy pacjenta lub jest z nim kontakt, trzeba przygotować informacje o chorobach, jakie ma i przyjmowanych lekach. Autorka: Justyna Wojteczek

Żródła

Źródła: G. Kozera et al.: Pierwsza pomoc u pacjentów z udarem mózgu https://zdrowie.pap.pl/byc-zdrowym/wiesz-jakie-objawy-ma-udar