Raport eksperta

Data werdyktu: 04.08.2023 12:40

Zgłoszony materiał celowo wprowadza w błąd. Podczas, gdy nagłówek tekstu głosi: "Od września Ukraińcy będą mogli pracować w instytucjach rządowych" wskazując na rzekome, szczególne przywileje jakie państwo polskie miałoby nadać Ukraińcom, prawda jest taka, że zmiana dotyczy cudzoziemców ogółem. Poza tym już przed uchwaleniem ustawy, o której mowa w tekście, cudzoziemcy, za zgodą Szefa Służby Cywilnej, mogli pracować w urzędach. Chodzi o uchwaloną 14 kwietnia nowelizację ustawy o służbie cywilnej oraz niektórych innych ustaw. Stanowi ona, że w służbie cywilnej może być zatrudniona osoba, która - poza tym, że ma wymagane kwalifikacje, cieszy się nieposzlakowaną opinią i jest niekarana - "jest obywatelem Unii Europejskiej lub obywatelem państwa, którego obywatelom na podstawie umów międzynarodowych lub przepisów prawa Unii Europejskiej przysługuje prawo podjęcia zatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub posiada ważną Kartę Polaka". Osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego może zostać zatrudniona w służbie cywilnej, jeżeli posiada znajomość języka polskiego potwierdzoną dokumentem określonym w rozporządzeniu premiera. Takiego wymogu nie będzie się stosować wobec osób posiadających ważną Kartę Polaka. Jednocześnie zastosowano wyłączenie mówiące, że "na stanowisku pracy, na którym wykonywana praca polega na bezpośrednim lub pośrednim udziale w wykonywaniu władzy publicznej i funkcji mających na celu ochronę generalnych interesów państwa, może zostać zatrudniona wyłącznie osoba posiadająca obywatelstwo polskie". Sam rząd tłumaczy tę nowelizację potrzebą "odbiurokratyzowania i uelastycznienia naboru do służby cywilnej". Jak podkreślono w uzasadnieniu do nowelizacji na etapie prac sejmowych, już obecnie jest tak, że dyrektor generalny (kierownik) urzędu ogłaszając nabór wskazuje, za zgodą Szefa Służby Cywilnej, stanowiska, o które mogą ubiegać się również cudzoziemcy. W ocenie rządu taka procedura wpływa jednak na wydłużenie procesu naboru. "Zasadne jest więc usunięcie tej bariery proceduralnej i rezygnacja z obowiązku występowania przez dyrektora generalnego (kierownika) urzędu do Szefa Służby Cywilnej o wyrażenie zgody na wskazanie stanowiska pracy, o które, poza obywatelami polskimi, mogą ubiegać się także cudzoziemcy" - czytamy w uzasadnieniu nowelizacji. Jednocześnie - jak podniesiono w uzasadnieniu - nastąpi zmiana stanowiąca, że posiadanie obywatelstwa Unii Europejskiej lub uprawnienia do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co do zasady uprawnia do podjęcia pracy w służbie cywilnej, chyba, że w naborze zostanie zastrzeżone, że na danym stanowisku może być zatrudniony wyłącznie obywatel polski. "Decyzja w tym zakresie została pozostawiona dyrektorom generalnym (kierownikom) urzędów. To oni bowiem dysponują najpełniejszą wiedzą na temat charakteru zadań wykonywanych na danym stanowisku i są w stanie rzetelnie ocenić, czy możliwość zatrudnienia na danym stanowisku powinna być ograniczona wyłącznie do obywateli polskich" - uzasadnił zmianę rząd. Nowelizacja co do zasady wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw czyli 27 września. Jednak przepisy o zatrudnieniu cudzoziemców zaczną obowiązywać po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia komunikatu Prezesa Rady Ministrów "o gotowości do uruchomienia systemu teleinformatycznego", prowadzonego przez szefa Służby Cywilnej, który umożliwia: zamieszczanie ogłoszeń o naborze oraz o wyniku naboru do służby.

Żródła

https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/F03767870D9268EEC12589750043693E/%24File/3090.pdf https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230001195