Raport eksperta

Data werdyktu: 06.10.2022 12:13

To nieprawda, że Rosja nie jest w stanie wojny z Ukrainą, a tak sugeruje autor zgłoszonego do sprawdzenia tweeta. Rosja, mimo że formalnie nie wypowiedziała wojny Ukrainie, niesprowokowana dokonała aktu agresji na swojego sąsiada, w rażący sposób łamiąc prawo międzynarodowe. A więc inwazja na Ukrainę, nazywana przez Rosję specjalną operacją, jest zakazaną prawem międzynarodowym agresją na suwerenne państwo. Autor zgłoszonego tweeta twierdzi, że Ukraina nie jest w stanie wojny z Rosją. „Jest napięcie, wielkie medialne wystąpienia ale dyplomatycznie to stosunki zostaly zerwane a żądna wojna nie została wypowiedziana ani stwierdzona (pisownia oryginalna)” – tak brzmi weryfikowane zgłoszenie. Teza w nim zawarta jest jednak z gruntu fałszywa. „Z prawnego punktu widzenia sprawa jest jednoznaczna: do tego, aby państwo stało się stroną międzynarodowego konfliktu zbrojnego nie jest niezbędne jego wypowiedzenie. Istotne jest to, że państwo użyło siły zbrojnej wobec innego państwa. Główną zasada współczesnego prawa międzynarodowego jest bowiem <zakaz groźby lub użycia siły zbrojnej>. Rosja, wystrzegając się używania słowa 'wojna' i zastępując je terminem 'specjalna operacja wojskowa', usiłuje po prostu rozmyć swoją odpowiedzialność za jaskrawe naruszenie prawa" – podkreśla prof. dr hab. Roman Kwiecień, kierownik Katedry Prawa Międzynarodowego Publicznego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Brak formalnego wypowiedzenia wojny nie zmienia faktu, że inwazja Rosji na Ukrainę 22 lutego 2022 r., stanowi rażące naruszenie Karty Narodów Zjednoczonych. Dokument ten w art. 2 ust. 4 zakazuje agresywnego użycia siły przeciw nietykalności terytorium albo niepodległości politycznej któregokolwiek państwa. Zgodnie z prawem międzynarodowym inwazja Rosji na sąsiada stanowi zbrodnię agresji, która może być ścigana na mocy jurysdykcji uniwersalnej. "Za 'konstytucję' współczesnego prawa międzynarodowego uważa się Kartę Narodów Zjednoczonych z 1945 r. powołującą do życia ONZ i proklamującą zasady, na których opiera się prawo międzynarodowe i stosunki międzynarodowe. To z Karty Narodów Zjednoczonych wynikają zobowiązania państw do niestosowania agresji oraz zakaz grożenia użyciem siły, zakaz mieszania się w sprawy wewnętrzne innych państw i nakaz pokojowego rozwiązywania sporów" – wyjaśnia dr Radosław Fordoński z Katedry Praw Człowieka i Prawa Europejskiego na Wydziale Prawa i Administracji UWM.

Żródła

Odpowiedź mailowa prof. dr hab. Romana Kwietnia, kierownika Katedry Prawa Międzynarodowego Publicznego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, udzielona 5 października o godz. 12.15 http://www.uwm.edu.pl/egazeta/rosja-na-ukrainie-ponad-prawem http://opiniojuris.org/2022/02/04/a-reminder-of-the-importance-of-the-crime-of-aggression-considering-the-situation-of-russia-and-ukraine/ https://theconversation.com/is-international-law-powerless-against-russian-aggression-in-ukraine-no-but-its-complicated-177905