Raport eksperta

Data werdyktu: 08.08.2024 09:45

BBC nie opublikowało nagrania o ukraińskim biznesie pogrzebowym syna prezydenta USA, Huntera Bidena. Materiał rzekomo firmowany przez BBC i serwis śledczy Bellingcat, do którego odnosi się w nagraniu dołączonym do weryfikowanego wpisu prezenter Międzynarodowego Radia Białoruś, nigdy nie powstał. To rosyjska podróbka i przykład tzw. imposter content, czyli treści fałszywie firmowanej przez wiarygodną markę medialną. Do sprawdzanego wpisu z serwisu X, opublikowanego 6 sierpnia br., dołączono nagranie pochodzące z Tiktoka. To fragment audycji nadającego z Mińska po polsku, prorosyjskiego Międzynarodowego Radia Białoruś. Audycję prowadzi Daniel Mikusek. To jeden z kilku Polaków regularnie cytowanych w rosyjskojęzycznych mediach. W udostępnionym w weryfikowanym wpisie nagraniu słyszymy jak Mikusek mówi: „Miałem ostatnio okazję trafić na materiał BBC, w którym wypunktowali syna prezydenta Stanów Zjednoczonych Bidena juniora. Proszę sobie wyobrazić, że Biden junior już wiele lat temu wykupił na Ukrainie 8 tys. firm pogrzebowych. Dzisiaj firmy pogrzebowe, które realizują pogrzeby zabitych żołnierzy i innych w wyniku działań wojennych, przynoszą zyski dla pana Bidena juniora. To jest prezentowane przez BBC. Nie wymyśliła sobie tego rosyjska propaganda, chociaż rosyjska propaganda jest bardziej wiarygodna niż ta zza żelaznego płotu, a to prezentowało właśnie BBC. I proszę sobie wyobrazić, że to jest fakt. 8 tys. firm pogrzebowych”. To fake news. Taki materiał BBC nigdy nie powstał. Mikusek odwołuje się w swojej audycji prawdopodobnie do nagrania krążącego w mediach społecznościowych w maju br. Opublikowano wówczas sporo wpisów na temat materiału filmowego, rzekomo firmowanego przez BBC i Bellingcat. Klip z logo BBC informował, że działająca na Ukrainie firma gazowa Burisma Holdings zmonopolizowała ukraińską branżę pogrzebową, a syn prezydenta USA Joe Bidena, Hunter - rzeczywiście zasiadający w zarządzie firmy od 2014 do 2019 roku - kupił 8 tys. takich firm. Film odwołuje się przy tym do śledztwa serwisu Bellingcat. To rosyjska podróbka zdemaskowana przez dziennikarzy BBC i opisana przez agencję Reuters. Dziennikarz BBC Shayan Sardarizadeh opublikował zrzut ekranu przykładowego xeeta zawierającego to fałszywe nagranie i napisał 28 maja br. o godz. 14:44, że to fake news, nagłaśniany w prokremlowskich kręgach. „Nagranie powołujące się na nieistniejące doniesienia BBC oraz Bellingcat o tym, że Hunter Biden zmonopolizował branżę pogrzebową na Ukrainie, przejmując 8000 firm pogrzebowych. Ani BBC ani Bellingcat nie poinformowały o tym fakcie” – czytamy we wpisie. Jego xeet został następnie powielony na koncie Bellingcat w serwisie X, z następującym komentarzem: „Jak wspomniał Shayan z BBC poniżej, jest to kolejny fałszywy film, który jest częścią trwającej kampanii dezinformacyjnej, którą śledzimy. Wszystkie filmy wykorzystują Bellingcat i branding BBC, aby produkować fałszywe, antyukraińskie doniesienia”. To także kolejny przypadek podszywania się rosyjskich propagandystów pod BBC, który opisuje nasz serwis. #FakeHunter zweryfikował niedawno jako fake news rzekomy raport BBC o finansowaniu kampanii Donalda Trumpa przez ukraińskich oligarchów, a także film nt. śledztwa w sprawie rzekomej ucieczki osobistego lekarza prezydenta Wołodymyra Zełenskiego do Francji, który także okazał się rosyjską podróbką. Co ciekawe, odnoszący się do nieistniejącego materiału BBC Daniel Mikusek z Międzynarodowego Radia Białoruś powtarza niemal słowo w słowo komentarze opisujące ten sam film, które w maju publikowano w mediach społecznościowych. Na przykład Алиса Иванов na swoim koncie w serwisie X napisała 29 maja tak: W ciągu dwóch lat Hunter Biden przejął za pośrednictwem pośredników 8000 domów pogrzebowych i stał się największym operatorem usług pogrzebowych. I nie jest to rosyjska propaganda, ale prawdziwe śledztwo BBC. Od października 2023 r. Mikusek prowadzi z Mińska audycję „Myśli o Polsce" w Międzynarodowym Radiu Białoruś. Krytykuje w niej polskie władze za politykę wspierania walczącej z Rosją Ukrainy i nazywa Polskę amerykańską kolonią oraz regularnie mówi o rzekomych planach Warszawy skolonizowania zachodniej Ukrainy. Rosyjską wojnę przeciwko Ukrainie nazywa, zgodnie z rosyjską narracją, „operacją denazyfikacyjną”. Mikusek nagrywa także krótkie filmy z miejsc popularnych w Mińsku: targu, czy sklepów i publikuje je z entuzjastycznymi komentarzami na TikToku. Prowadzi również audycje dla prorosyjskiego Radia Sławian UK i polsko-rosyjskie konto na Telegramie. We wrześniu 2023 r. Mikusek wystąpił w programie łukaszenkowskiego propagandysty Ryhora Azaronka, w którym wzywał Rosjan, aby „nie dali się oszukać”, jeśli ktoś mówi im, że w Polsce panuje rusofobia: „to nieprawda, rusofobami są przedstawiciele państwa polskiego, ale nie sami Polacy”. Mikusek zwrócił się też w tej rozmowie do prezydenta Łukaszenki: „Chciałbym wyrazić wdzięczność Aleksandrowi Łukaszence i powiedzieć, żebyście dalej prowadzili taką politykę, i chciałbym poprosić go o spotkanie, żeby osobiście podziękować za taką rozumną i przewidującą politykę”. Międzynarodowe Radio Białoruś ruszyło w październiku 2023 r., przed polskimi wyborami parlamentarnymi. Może być odbierane we wschodniej Polsce. Na kanale YouTube ma niemal 13 tys. subskrybentów. Redaktor naczelny Międzynarodowego Radia Białoruś Waler Raducki, tak opisał, o czym będzie opowiadać nowa rozgłośnia: „O tym, jak manipulowana jest świadomość społeczna w wyborach parlamentarnych, o porażce partii rządzącej w Polsce w gospodarce, polityce i sferze społecznej. Kolejnym tematem będzie kształtowanie się obrazu wroga, który powinien budzić strach i zmuszać ludzi do skupiania się wokół rządzącego reżimu. Taki właśnie obraz Białorusi i Rosji tworzy polska propaganda, które są niemal oskarżane o napaść na Polskę i próbę zajęcia korytarza suwalskiego".

Żródła

ostatni dostęp do źródeł 8.08.24, godz. 11:30 https://x.com/Shayan86/status/1795436084668846159 https://x.com/bellingcat/status/1795449294046085131 https://www.reuters.com/fact-check/fake-bbc-news-clip-saying-burisma-monopolized-ukrainian-funeral-industry-2024-05-31/ https://x.com/AliceI81755/status/1795770551400894862 https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2023-10-06/bialorus-rusza-z-propagandowa-audycja-o-polsce-wabi-antysystemowcow/ https://bialystok.wyborcza.pl/bialystok/7,35241,30638805,bialorusko-kremlowska-propaganda-ma-sie-u-nas-dobrze-panstwo.html https://myglogow.pl/pl/11_dzieje-sie/147655_glogowianin-skazany-za-pochwalanie-agresji-rosyjskiej-na-ukraine.html https://www.tiktok.com/@azarenok_napryamu/video/7278351812502080774 https://www.youtube.com/watch?v=HUxd1SWkBd8&list=PLyXG8FSkOFFP8Qk5OcqGA1KEZQCd5_dEK&index=29 https://www.youtube.com/watch?v=CdRU204vwuU https://twitter.com/mic_marek/status/1700962961173491985 Raport FakeHuntera z 14.05.2024 pt. „Czy Daniel Mikusek wyjechał na Białoruś, bo został w Polsce skazany za wzywanie do dialogu i pokoju?”: https://fakehunter.pap.pl/raport/f380b51f-7865-4012-a9eb-0a744b64aa43 Raport FakeHuntera z 26.07.24, pt. „Czy według BBC ukraińscy oligarchowie zainwestowali w kampanię Donalda Trumpa?”: https://fakehunter.pap.pl/raport/7392b95f-7bde-416d-a0f8-d3b8edbddb5e