Raport eksperta

Data werdyktu: 06.11.2020 13:43

Nie jest prawdą że badanie społeczeństwa na Słowacji testami antygenowymi zmieniło obraz pandemii, a testy PCR w kierunku SARS-CoV-2 dają w większości wyniki fałszywie pozytywne. Testom antygenowym poddano ogół społeczeństwa, w tym osoby w pełni zdrowe, jak również takie, które nie miały bezpośredniego kontaktu z osoba zakażoną. Z tego powodu wyników tych badań nie można zestawiać z wynikami badań wśród osób z objawami COVID-19 lub osobami, które miały bezpośredni kontakt z osobą zakażoną. Zestawienie takich wyników nie jest żadnym miarodajnym porównaniem. Dlatego sformułowane w tekście stwierdzenie jakoby „z 10% zakażeń w testach PCR, Słowakom wyniki spadły do 1%. Poziom błędu sięgnął 90%” jest manipulacją. Nie jest też prawdą, że odsetek fałszywie pozytywnych testów wykonywanych metodą PCR, wynosi 90%, co sugeruje autor publikacji w https://gloria.tv. Naukowe szacunki związane z odsetkiem fałszywie pozytywnych wyników w przypadku testów PCR jest niewielki – np. według publikacji „The Lancet” w Wielkiej Brytanii może to być od 0,8% do 4%. Nie ma metody diagnostycznej w kierunku SARS-CoV-2 pozbawionej odsetka nieprawidłowych wyników. Błąd może pojawić się na każdym etapie badania, np. w trakcie pobierania próbki, gdy przez przypadek zostanie ona zanieczyszczona lub gdy do badania zostanie pobrana zbyt wcześnie lub zbyt późno od ostatniego kontaktu z zakażonym. Jak informował na początku tygodnia premier Słowacji Igor Matovicz, wyniki testów nie pozwalają na znoszenie obowiązujących ograniczeń i w żaden sposób nie można ich przyjąć jako uspokajających. Zdaniem szefa rządu Słowacji jeden procent pozytywnych testów oznacza, że co 40. lub co 50. osoba w kraju może być zakażona. W ubiegłą sobotę i niedzielę przetestowano na obecność SARS-CoV-2 prawie 3,63 mln mieszkańców Słowacji, czyli dwie trzecie mieszkańców Słowacji. Testy wykazały 38 359 osób zakażonych, co stanowi 1,06 proc. testowanych. Testy antygenowe, czyli takie, którymi przebadano społeczeństwo Słowacji, wykrywają specyficzne białka (antygeny) obecne na powierzchni wirusa i mogą identyfikować osoby u szczytu infekcji, z wysokim poziomem wirusa w organizmie. Tymczasem, typowy test PCR może wykryć pojedynczą cząsteczkę RNA w mikrolitrach roztworu. Testy antygenowe wymagają zaś próbki zawierającej tysiące cząstek wirusa na mikrolitr, aby dać wynik pozytywny. Przy małej ilości wirusa w organizmie test może dać wynik fałszywie ujemny – czytamy w depeszy PAP. Testy antygenowe zyskują jednak ostatnio popularność. Zgodnie z informacją ministra zdrowia Adama Niedzielskiego z początku listopada będą one wykorzystywane do stwierdzania zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 obok testów PCR. Mają pomóc m.in. w szybszej diagnostyce pacjentów na SOR-ach czy w innych placówkach ochrony zdrowia. Testy antygenowe są znacznie szybsze – dają wyniki w mniej niż 30 minut – i tańsze, nie muszą też być przetwarzane w laboratorium. Jednak testy antygenowe nie są tak czułe jak PCR, które mogą wychwycić nawet śladowe ilości wirusa SARS-CoV-2. Niektórzy specjaliści obawiają się, że testy antygenowe pominą cześć osób zakaźnych i spowodują wybuchy epidemii w krajach, które w dużej mierze opanowały sytuację. Dla innych ekspertów niższa czułość testów antygenowych jest zaletą, bo bywają zakażone osoby z pozytywnym wynikiem testu PCR, które nie są już w stanie przenosić wirusa na innych. Tym samym testy antygenowe pozwoliłyby skoncentrować się na osobach najbardziej zakaźnych, z wysokim poziomem wirusa i szybkim izolowaniu ich od społeczności – czytamy w depeszy PAP. W Niemczech Instytut im. Roberta Kocha (RKI) nieoczekiwanie zalecił nową strategię testową dla kraju: laboratoria osiągnęły szczyt mocy przerobowych, trzeba więc skupić się na konkretnych grupach ryzyka – czytamy w depeszy PAP za dziennikiem „Bild”. RKI podkreśla, że badanie w kierunku SARS-CoV-2 wszystkich osób z objawami takimi, jak kaszel, katar i ból gardła, jest trudne ze względu na rosnącą liczbę zakażeń koronawirusem w Niemczech. Instytut oblicza, że w miesiącach zimowych trzeba byłoby badać nawet trzy miliony dorosłych i dzieci tygodniowo. "To nie jest ani możliwe, ani konieczne” - powiedział wiceszef RKI Lars Schaade. Dlatego RKI dostosowała kryteria testu koronawirusowego na jesień i zimę 2020/21. Priorytetem jest ochrona grup szczególnie wrażliwych i pacjentów z grup wysokiego ryzyka. Testy będą w pierwszej kolejności przeznaczone dla osób z ciężkimi objawami (zapalenie oskrzeli lub zapalenie płuc, duszności lub gorączka), z zaburzonym działaniem węchu i/lub smaku, w przypadku niejasnych objawów i w razie kontaktu z chorymi na Covid-19. Jednak na Słowacji, po zakończonych w niedzielę masowych testach, rząd chciał kontynuować je w najbliższy weekend, ponownie w skali całego kraju. Obradujące na początku tygodnia konsylium rządowych ekspertów nie zaleciło ostatecznie takiej operacji. Zdaniem specjalistów testy należy prowadzić w sposób ukierunkowany na określone grupy ludzi, pracowników lub mieszkańców konkretnych miejscowości lub regionów - czytamy w depeszy PAP.

Żródła

Depesza PAP z 2020-11-01 08:11 „Testy antygenowe będą wykorzystywane do stwierdzania koronawirusa obok testów PCR” https://www.thelancet.com/journals/lanres/article/PIIS2213-2600(20)30453-7/fulltext https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,83767,badanieczesc-testow-na-obecnosc-koronawirusa-falszywie-pozytywna.html Depesza PAP 2020-11-02 18:59 Bratysława (PAP) Słowacja/ W weekend dwie trzecie ludności przetestowano na obecność koronawirusa Depesza PAP 20-11-06 14:02 "Niemcy/ RKI zaleca nową strategię testowania na koronawirusa"